Zuurstoffabriek

Nadat de voormalige zuurstoffabriek aan de Pop Dijkemaweg in Groningen was gered van de sloop, is het gekocht door Koffiestation (bestaande uit Emiel Driesten, Douwe Stelpstra, Gert-Jan Riemer, Harmen Riemer en Nanne Dillingh), de microbranderij in Groningen. Het markante pand met boogramen is nu grotendeels verscholen achter groen, maar vraagt om een bruisende invulling. Het plan is om hier de koffiebranderij en bakkerij te vestigen en het grote complex een broedplaatsfunctie te geven voor creatieve ondernemers, kunstenaars, de culturele sector en ambachtelijke voedselmakers, met koffie als bindmiddel.

Initiatiefnemer: Emiel Driesten

Het project

Het grote terrein bestaat uit verschillende panden, waardoor meerdere hoekjes ontstaan om in de zon of schaduw te kunnen zitten. De achterzijde van het terrein grenst aan het water, waar de branderij, bakkerij en het proeflokaal komen. Met een beetje fantasie kun je de lampjes al zien hangen. De oude fabriekspanden zijn vervallen, maar prachtig.
In de voormalige fabriek werd vroeger zuurstof en andere gassen geproduceerd. Nu wil Koffiestation de locatie nieuw leven inblazen door er een ontmoetingsplaats van te maken voor ambachtelijke makers, interieurontwerpers, smeden, makers van kunst, bier, eten, theater en muziek. “Het moet een plek worden waar mensen weer zin krijgen om dingen te gaan maken,” vertelt Emiel. “Waar mensen dagelijks mooie dingen produceren in werkplaatsen, ateliers en keukens.” Ze gaan ook koffie schenken en mensen trainen, zoals met een barista-opleiding. Symbiose, een kleine brouwerij van wildbier, gaat zich hier ook vestigen. En om alle commerciële uitingen tastbaar te maken, komen er een drukkerij, een zeefdrukkerij, een boekbinder en illustratorencollectief Knetterijs.

Ook gaan ze mensen met afstand tot de arbeidsmarkt opleiden, zoals ze al doen bij Koffiestation. “Onze ervaring is dat als je deze mensen een jaar laat meewerken, ze daarna gewoon volledig geschikt zijn om te werken,” legt Emiel uit. Hij wil mensen aan het werk brengen op de manier van vroeger, met leermeesters en het leren van ambachten. “De ideeën zijn talrijk en staan nog niet in steen gebeiteld.”

“Mag het ook mogelijk zijn om vanuit nieuwsgierigheid zo’n project te starten, zonder dat het allemaal van tevoren duidelijk moet zijn.”

Ontwikkelen

Om te kunnen beginnen moest er een organisatiestructuur en een bankrekening komen. Momenteel worden tekeningen gemaakt, een crowdfunding gelanceerd en gaat Emiel op werkvakantie naar ’s-Hertogenbosch. “Ik ga dit soort plekken bekijken om de inhoud nog beter te kunnen vormgeven. Dit is echt een sprokkelmoment,” legt hij uit. Binnenkort beginnen ze met het opknappen van de gebouwen, die nog in goede bouwkundige staat zijn. Er komt iemand in de bedrijfswoning wonen en in de zomer willen ze een kluskamp organiseren.
Er zijn veel spannende ontwikkelingen gaande. Ze zijn met de Rijksuniversiteit Groningen in gesprek over een brander op waterstof die is ontwikkeld. Emiel: “Bij ons hebben ze een plek gevonden om dat uit te proberen. Als dat doorgaat, zijn we de eerste branderij ter wereld die koffie op waterstof brandt.
“In mijn toekomstbeeld is deze plek over een tijd van andere mensen geworden en niet alleen van ons. Er komen experts op allerlei gebieden in residentie, waardoor kruisbestuivingen ontstaan met de makers in de werkplaatsen, waar dan weer exposities uit voortkomen. “Voor de grote loods aan de achterzijde denken we aan het opzetten van een proeflokaal waar diverse activiteiten plaats kunnen vinden, inclusief feestjes en muziekrepetities,” vertelt Emiel.

Fabriekshal Zuurstoffabriek in Groningen (beeld: Lisa Bommerson)

Financieren

Afgelopen november zagen de initiatiefnemers dat de fabriek te koop stond. Emiel: “Na twaalf jaar Koffiestation hebben we een flinke achterban en één van onze klanten had zoveel vertrouwen in ons dat hij het samen met ons heeft gekocht.”
Roemte heeft het bouwdepot van 650.000 euro gefinancierd en blijft verder ook betrokken bij het bewaken van het broedplaatsbeleid. Uiteindelijk willen ze ook nieuwe werkplaatsen bouwen. Dat willen ze ook met hulp van Roemte realiseren.
“Ik ben een soort profeet van geduld,” vertelt Emiel. “Ik wil de tijd nemen, beslissingen durven nemen voor de lange termijn en zo investeren dat iedereen er iets aan heeft. Roemte faciliteert dat en geeft mensen een kans om iets te proberen met hun nieuwsgierigheid. Ik denk dat het net zo werkt als met een basisinkomen. Dat als je mensen het vertrouwen geeft, je er heel veel voor terugkrijgt.”

Zuurstoffabriek (beeld: Lisa Bommerson)
Meer weten over dit project?

Mail Clemens: clemens@roemtegroningen.nl

Bel Clemens: 0645276087

Expertises: Creatief denken, Netwerk, Organisatiekracht